تامکت پرنده افسانه ای چیست؟

تامکت پرنده افسانه ای چیست؟

امسال یکی از پدیده های افسانه ای دنیای هواپیمایی، پس از سی و چند سال زندگی پرماجرا و پر سرو صدا، به بازنشستگی رفت. شاید نام هیچ هواپیمای نظامی به اندازه جنگنده اف – 14 تامکت برای ایرانیان آشنا نبوده باشد. 

اف – 14 از نخستین مراحل ورود به خدمت، ابتدا در نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا و سپس در نیروی هوایی حکومت پیشین ایران، همواره بحث انگیز و جنجال آفرین بود. زمانی که در گرماگرم جنگ سرد، در سال 1976، یک فروند از آن در دریای شمال سقوط کرد، اتحاد شوروی از یک سو تمامی توان خود را به کار گرفت تا لاشه ی اف –14 را بیابد و به اسرار مگوی این پیشرفته ترین شکاری جهان پی ببرد، و از سوی دیگر آمریکا و متحدانش به هر دری زدند تا هواپیمای سرنگون شده را زودتر از رقیب از میان آبهای سرد و عمیق بیرون بکشند و نگذارند راز این هواپیمای اسرار آمیز برای دشمن آن زمان بر ملا شود. 



فروش اف – 14 به ایران هم همواره موضوع مباحثات فراوان بود. اما در درون نهادهای نظامی آمریکا نیز، اف – 14 سالها از لحاظ بهای گزاف خرید و نگهداری، پیچیدگی، کارایی رزمی و ملاحظات امنیتی، خبر ساز بود. آنچه در آن تردید نمی توان داشت اما آن است که تامکت در عصر خود همتا و رقیبی نداشت. 
اف – 14 از نخستین مراحل ورود به خدمت، ابتدا در نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا و سپس در نیروی هوایی حکومت پیشین ایران، همواره بحث انگیز و جنجال آفرین بود.

                      

 آغاز کار 

در دهه 1960 میلادی، نیروی دریایی آمریکا در صدد به خدمت گرفتن جنگنده جدیدی بود که بتواند ناوگان های رزمی آن کشور را در برابر حملات هواپیماهای دشمن محافظت کند. این نیاز بخصوص در پی ناکامی دو طرح پیشنهادی، بیشتر حس می شد: نخست، طرح شرکت داگلاس موسوم به میسیلیر که تنها یک سکوی پرتاب موشک های هوا به هوا شمرده می شد، و دوم، طرح شرکت جنرال داینامیکز که مدل تغییر یافته ای از جنگنده ی اف – 111 نیروی هوایی بود. 

وزارت نیروی دریایی آمریکا هیچیک از این دو طرح را نپسندید. در دهه 1960 میلادی، اعلامیه شرح نیاز نیروی دریایی آمریکا منتشر شد، مبنی بر به کار گرفتن جنگنده ای که قادر به کسب و تضمین برتری هوایی در طول دهه 1980 باشد. شرکت گرومن که پیشتر هم هواپیماهای موفقی برای نیروی دریایی ساخته بود، طرحی را ارائه کرد که در نهایت به اف – 14 بدل شد. 
توانایی جستجو و درگیری چندگانه هدف، قابلیت ردگیری حین جستجو و گزینش اولویت هدف با کامپیوتر، در زمان خود از ای دبلیو جی – 9 تها سیستم جنگ افزار هوابرد جهان را پدید آورد... 



در اعلامیه شرح نیاز نیروی دریایی، نوعی سیستم جنگ افزار هوابرد در نظر گرفته شده بود که نه تنها قابلیت رهگیری و انهدام هواپیماهای شکاری آن زمان بلوک شرق، از قبیل میگ 23 و 25 ، و سوخوی 17 و 19 را داشته باشد، بلکه بتواند از پس موشک های دوربرد هوا به هوا، موشک های دریا به دریا و زیرسطح به سطح روسی همچون استایکس و شدوک، بمب افکن های دوربرد حامل موشک های هوا به سطح فراصوت، و نیز خود آن موشک ها برآید. هواپیمای مورد نظر همچنین باید در نبرد نزدیک هوایی نیز کارآمد می بود. 
سرنوشت نبرد هوایی هرچند ممکن است با تک شلیک یک موشک – در پی قفل شدن رادار بر روی هدف و مانوری برای ورود به حوزه تیررس موشک – تعیین شود، اما این حالت تنها در صورت بهره گیری از امتیاز غافلگیری است که رخ می دهد. در حالتی که هواپیماهای متخاصم از وجود یکدیگر آگاه باشند و هیچیک هم راه فرار در پیش نگیرند، موقعیت به یک نبرد تعاقبی، یا جنگ و گریز، بدل می شود. در تعیین نتیجه چنین نبردی به فرض برابر بودن جنگ افزارهای دو طرف، اهمیت نخست را توانایی مانور دارد.


بالهای با زاویه ی متغیر 

نیاز به هواپیمایی که در سرعت های زیاد و کم، و نیز در ارتفاع های بالا و پایین به طور یکسان کارآیی داشته باشد، نهایتاً به بهره گیری از بالهایی با زاویه تغییرپذیر منجر شد. 

آزمایش بر روی بالهای متغیر از پیش از جنگ اول جهانی آغاز شده بود. در جنگ دوم، آلمان و بریتانیا نیز آزمایشهایی در این زمینه انجام دادند. در سال 1951 این اندیشه با ساخت هواپیمای بل اکس – 5 به واقعیت درآمد. یک سال بعد، شرکت مهندسی گرومن، هواپیمای اکس – اف – 10 – اف را که دومین هواپیمای آزمایشی آمریکا با بالهای متغیر بود به پرواز درآورد. 

آزمایش بر روی بالهای متغیر از پیش از جنگ اول جهانی آغاز شده بود. در جنگ دوم، آلمان و بریتانیا نیز آزمایشهایی در این زمینه انجام دادند. در سال 1951 این اندیشه با ساخت هواپیمای بل اکس – 5 به واقعیت درآمد. یک سال بعد، شرکت مهندسی گرومن، هواپیمای اکس – اف – 10 – اف را که دومین هواپیمای آزمایشی آمریکا با بالهای متغیر بود به پرواز درآورد. 
. به نوشته سرگرد فرهاد نصیرخانی در سایت ‎IIAF ، عراق از سال 1970 گرم مذاکره با فرانسه بود تا هواپیمای میراژ اف – 1 را به کار گیرد، و این نیز عامل دیگری در گزینش اف – 14 از سوی ایران بود

         

مشخصات فنی 

نوک به نوک بال (در حالت باز): 19.45 متر 
نوک به نوک بال (در حالت جمع): 11.56 متر 
طول: 19 متر 
بلندی: 4.88 متر 
حداکثر سرعت: ماخ 2.34 (2517 کیلومتر بر ساعت) 
وزن خالی: 17830 کیلوگرم 
حداکثر وزن: 33724 کیلوگرم 
پیشرانه:دو موتور توربوفن «پرت اند ویتنی تی اف-30-پی- 414» با پس سوز 
کشش: 14 هزار پوند بر هر موتور 
کشش با پس سوز: 20900 پوند بر هر موتور 

ناو های نوین چیستند؟

ناو های نوین چیستند؟

بسیار سخت است که پیش بینی کنیم در آینده چه نوع جنگهایی اتفاق می افتد. اما آنچه از شواهد و پیشرفت ها مشخص بوده آن است که درگیری های نظامی بین روبات ها اتفاق خواهد افتاد. در این باره سال گذشته بیش از 258 هزار و 502 ساعت پرواز با جنگنده های جدید ایالات متحده صورت گرفته که این میزان در سال 2002 فقط 27 هزار و 201 ساعت بود. ارتش ایالات متحده نیز سرمایه گذاری عظیمی تا سال 2010 به مبلغ 76/3 میلیون دلار بر روی این پروژه ها نموده و به نوعی فیلم های تخیلی که در آن دائما آدم های ماشینی با یکدیگر میجنگند در حال تبدیل شدن به یک واقعیت است. 

در اواخر سال پیش کمپانی دفاعی بریتانیا BAE Systems برنامه هایی برای یک وسیله دریایی سریع با ساخت ویژه جهت این ربات های جنگنده آشکار ساخت. این کشتی مفهوم UXV Combatant بوده که بخشی کشتی جنگی و بخشی ناو هواپیما بر برای وسیله های بدون سرنشین است. 
طراحی این کشتی به گونه ای انجام پذیرفته که میتواند از یک بندر کوچک نیز حرکت کند و در فضایی محدود هم لنگر بیاندازد. در این باره چارلز تامسن یکی از طراحان BAE می گوید: این ناوها قابلیت حمل جنگنده را نیز دارا بوده و جنگنده ها قادر هستند از روی باند و عرشه بسیار کوتاه آن بلند شوند. در طراحی آنها مکانی برای نیروی انسانی در نظر گرفته ایم زیرا این ناوها توسط روبات کنترل میشوند که در عین حال میتوانند عملیات پهلوگیری و برواز جنگنده ها را با هم انجام دهند. بر روی عرشه UXV از دو سکو به شکل حرف V استفاده شده که میانه آن محلی برای تسلیحات نظامی همچون موشک اندازهای هوایی و ضد هوایی و رادار است. امواج مادون قرمز سنسورها و فرکانس رادیویی آنها قادر است که هر شی متحرکی بر روی دریا هوا و خشکی را شناسایی نماید. البته گرچه به طور غیر مستقیم در طراحی این ناو از بدنه غالب ناو های کنونی استفاده شده است. برای مثال یک نمونه آن کشتی (ناو جنگی) 45 Daring-Class 
است که چهره ای بسیار غول پیکر و عملکردی قوی دارد و در سال 2009 به جمع نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا اضافه خواهد شد و این ناو نیز همانند UXV طولی حدود 152 متر دارد و نیروی حرکتی اش از توربین های دیزلی الکتریکی تامین میگردد و قادر است به حداکثر سرعت 27 نات یا گره دریایی دست یابید. 
از طرفی صحبت دیگری که در خصوص ناو UXV مطرح است این بوده که میتواند با کمترین تعداد ملوان دریایی که حدود 60 نفر اعلام شده به ماموریت برود. البته این مساله را نباید فراموش کرد که پروسه تولید یک کشتی تا چند سال به طول می انجامد و احتمال ورود UXV به بازار در ستا 2020 پیش بینی شده است. یکی از دلایلی که نیروی دریایی بریتانیا علاقه مند به جدا نمودن پروژه مشترک خود با وزارت دفاع ایالات متحده بوده در همین مساله است. از طرفی مهندسین BAE در حال کار بر روی پروژه کنترل فعال ناوها هستند که با نام ماموریت های پیمانه ای در بنادر کوچک شناخته می شود که فرماندهان را قادر می سازد بتواند در سریع ترین زمان ممکن به حالت حمله دربیاییند و این قابلیت در آینده نقشی مهم را ایفا خواهد نمود.همچنین متخصصین BAE اظهار داشته اند که ناو UXV می تواند به مرکز فرماندهی مبدل شود که زیردریایی جنگنده ها و نیروی زمینی را به سمت یک هدف مشترک هدایت نماید و در صورت نیاز می تواند اقدام به شناسایی و انهدام مخفی و البته برطرف نمودن نیازهای هلی کوپترها به سلاح و موشک نماید. 
این ناو فوق مدرن همچنین بخشی از توانمندی هجومی خود را مدیون اسلحه های کالیبر بالای خود می داند که میتواند در هر دقیقه 20 موشک 50 سانتی متری را به سمت هدف شلیک نماید که این توانایی بسیار مناسب برای شرایطی همچون جنگ های ناو با ناو و جنگ ناو با نیروهای زمینی در خشکی است که در ایم میان گلوله های 155 میلی متری UXV 
نیز به آن کمک میکند. 
از طرف دیگر هواپیماهای بدون سرنشین که از روی عرشه آن به پرواز در می آیند قابلیت کنترل توسط تعداد محدودی نیروی انسانی در زمین را دارا هستند و این بدان معناست که در هر جنگ و درگیری کمترین میزان تلفات نیروی انسانی حاصل می شود. 

ناو LCS