ابرمیکروبها (superbugs) میکروبهای مرگبار مقاوم به داروها هستند که پزشکی نوین تلاش میکند با آنها مقابله کند.
اما معنای این کلمه در طول زمان دچار دگرگونیها شده است.
کلمه ابرمیکروب یا سوپرباگ، بر اساس جستجوی پایگاه دادههای اخبار LexisNexis، در اوائل دهه هفتاد میلادی در مطبوعات عامهپسند ظاهر شد، و در ابتدا برای توصیف میکروبهای "آلودگیخوار" به کار میرفت. از آن پس این کلمه دچار دگرگونی معنایی شد و امروزه برای توصیف بیماریهای عفونی سخت و خطرناک به کار می رود.
دکتر مارتین بلیزر استاد دانشکده پزشکی دانشگاه نیویورک و رئیس پیشین جامعه بیماریهای عفونی آمریکا در این باره میگوید:"این کلمه کاملا یک اصطلاح رسانهای است، اما عموما برای اشاره به باکتریهایی به کار میرود که به انتیبیوتیکها مقاوم هستند."
به گفته بلیزر بر اساس این تعریف حتی ویروسهاس مقاوم به دارو مانند HIV یا ویروس ایدز را هم میتوان ابرمیکروب خواند، چرا که آنها نیز میتوانند در مقابل داروهای دستساز انسان مقاومت پیدا کنند.
بلیزر میگوید: "اگر شما HiV را یک ابرمیکروب به حساب آورید، این ویروس یکی از بدترین ابرمیکروبها است."
گزارش سازمان جهانی بهداشت در سال 2006 درباره ایدز تخمین میزند که 2.9 میلیون نفر در سراسر جهان در سال گذشته بر اثر این بیماری مردهاند.
MRSA یا باکتری "استافیلوکوک طلایی مقاوم به متیسیلین" نیز به علت مقاومت قدرتمندش در برابر داروهای ضدباکتری،عنوان ابرمیکروب را دارا شده و اخیرا بسیار مورد توجه رسانهها قرار گرفته است.
کارشناسان معتقدند در حالی که جمعیت جهان در حال افزایش است و آنتیبیوتیک جدیدی کشف نمیشود، ما با میکروبهای بیشتری مانند MRSA روبرو خواهیم شد، اما پژوهشهای بسیاری در حال انجام است تا به این تهدید فزاینده را برطرف کند.
MRSA که معمولا "مرسا" تلفظ میشود، نیز مشکلی هراسآور است، زیرا بسیاری از بیماران در هنگام اقامت در بیمارستان به آن آلوده میشوند.
اما تا هنگامی که رویکردهای جدیدی برای مقابله با ابرمیکروبها ایجاد شود، از دست ما چه کاری بر میآید؟
اغلب کارشناسان پزشکی یک اقدام احتیاطی ساده را توصیه میکنند: دستهای را با آب وصابون به طور کامل و برای چند ثانیه شستشو دهید، و این کار را مکررا انجام دهی
دیوار صوت چیست؟
راستش را بخواهید بر خلاف برداشتی که از کلمه "دیوار صوتی" میشود، اصلا دیواری در کار نیست که بشود آن را دید.
بر خلاف آنچه ممکن است در این عکس که مربوط به لحظه "شکستن دیوار صوتی" بوسیله یک هواپیمای جت است به نظر برسد، منظور از "دیوار صوتی" سرعت سیر امواج صوتی بسته به محیطی که در آن حرکت میکنند است، نه پردهای واقعی که دماغه هواپیمای جت آن را سوراخ کند.
اما پدیدهای بصری که در این تصویر میبینید به علت قطرات آبی است که درمیان دو سطح پرفشار هوا به دام میافتند.در شرایط آب و هوایی مرطوب بخار آب میتواند بین دو ستیغ امواج صوتی ایجاد بوسیله هواپیمای جت تجمع یابند.
این اثر لزوما با شکستن دیوار صوتی همزمان نیست، اما ممکن است همراه آن هم رخ دهد.
شکستن دیوار صوتی برای اولین بار در تاریخ هوانوردی در 14 اکتبر 1947 بوسیله سرهنگ چارلز ییگر با یک هواپیمای پژوهشی به نام Bell XS-1 که برای سرعتهای مافوق صوت طراحی شده بود، در امریکا انجام شد.
امروزه هواپیماهای بدون سرنشین بوسیله ناسا با سرعت 10 برابر سرعت صوت (10 ماخ) به پرواز درآمدهاند.
کلمه ماخ از نام ارنست ماخ فیزیکدان اتریشی گرفته شده است که در سال 1887 اصول حرکت مافوقصوت را تبیین کرد. "عدد ماخ" نسبت سرعت یک شیئ به سرعت صوت در محیط محلی است.
صوت امواج ناشی از ارتعاش جو است و بنابراین سرعت آن به درجه حرارت و فشار هوا بستگی دارد.
صوت در سطح دریا در حرارت 15 درجه سانتیگراد با سرعت 1223 کیلومتر در ساعت حرکت میکند.
پرواز کردن هواپیما با سرعتی بیش از این صدایی گوشخراش ایجاد میکند.
هنگامی که هواپیما با سرعت تحتصوت (کمتر از یک ماخ) پرواز میکند ارتعاشات در فشار هوا ( یا همان امواج صوتی) عموما در همه جهات پخش میشوند.
اما هنگام به اصطلاح شکستن دیوار صوتی (یا افزایش سرعت هواپیما به بالای سرعت صوت) میدان فشارهوای اطراف هواپیما از عقب هواپیما به صورت یک "مخروط ماخ" – یک موج ضربهای که یک "غرش صوتی" را بوجود میآورد- گسترش مییابد